бичлэгЭнэ талаар маш их бодлоо. Тэгээд бас бичих эсэх талаар нилээд их эргэлзэв. Гэхдээ л бичихээр шийдлээ.
Өнгөрсөн зун “Ногоон давалгаа” клубынхэнтэйгээ байгаль орчны талаарх сургалтыг хүүхдийн хоёр зусланд амжилттай зохион байгуулсан.
Анхны сургалтыг ОУ-ын “Найрамдал” төвд хийгээд нилээд урам зоригтой, илтгэл найдвар, хүсэл эрмэлзэл дүүрэн цаашид энэ чиглэлээрээ сургалтаа үргэлжлүүлэхээр болсон юм. Сургалтанд “Найрамдал” зусланд амарч байгаа хүүхдүүд маш идэвхитэй оролцож, нилээд төлөвшиж байгаа байрын зүйл хүүхдүүдэд ажиглагдсан бөгөөд тэднээр бахархаж байлаа. Найрамдал дээр сургалт маань эмх цэгцтэй, дэг журамтай болсон.
Аргагүй ч биздээ ОУ-ын “Найрамдал “зуслан юм чинь.
За миний бичих гээд сэтгэл эмзэглээд байгаа зүйл рүүгээ шууд оръе. Дараагийн сургалт Монгол Улсын Хүүхдийн асрамжийн “Хараацай” зусланд болсон юм.
Хотоос хэсэг хугацаанд гараагүй над мэтэд Улаанбаатарын агаараас өөр цэвэрхэн, тунгалаг агаарыг амьсгалж явахад үнэхээр сайхан сэтгэл сэргээд л. Явсаар байгаад Хандгайтын аманд байрлах “Хараацай” зусланд хичээл эхлэх цагаасаа өмнөхөн амжиж ирлээ.
Биднийг очиход өмнөх орой нь бороо ороод өглөө нь манан будан суусан хүглэгэр уулс сүртэй нь аргагүй ханхайн харагдаж, уулсаар хүрээлэгдсэн зуслангийн байшинг тойрон хөгжилдөн тоглож байгаа хүүхдүүд шуугилдан угтан авсан юм.
Хүүхдүүд сониучханаар та нар аль улсаас явж байгаан гэж асуугаад л. Бидэн дотор гадаад хүн байхгүй байсан юм. Гэхдээ гадаад дүр төрөхтэй ганц нэг хүн байсан ч юм билүү хэн мэдлээ. Ход ход.
Бид Монгол хүмүүс, та нарт байгаль орчны талаар хичээл орохоор ирлээ гэж зарим нэгэнд ойлгуулав. Тэдэн дээр Монгол хүмүүс биш гол төлөв гадаадын хандив тусламжийн хувь хүн, байгууллагууд ирсээр байгаад тийм асуулт асуухаар болсон юм шиг санагдсан. Тэнд 2-16 насны хүүхдүүд өсч бойжиж, сурч хүмүүжиж байгаа юм билээ. Бид хичээлээ яахав гайгүй заасан. Гэхдээ Найрамдлыг яаж гүйцэхэв дээ.
Тэнд өсөж бойжиж байгаа хүүхдүүдийн талаар зарим сэтгэл эмзэглүүлсэн зүйлээ л бичихийг оролдож байна. Өмнө нь Найрамдал зуслан дээр очиход гал цог, хүсэл эрмэлзэл, ирмүүн зорилготой хүүхдүүд биднийг угтан хичээлд оролцсон бол, Хараацай зуслан дээр нүднийх гал цог нь хаанаа байгаа гэмээр бие бялдарын хөгжил жаахан тааруухан, туранхай, өөртөө итгэл муутай, юугаа ч мэдэхгүй хүүхдүүд угтсан юм.
Тэдгээр хүүхдүүдийн зарим нэгнээс нь ямар хүсэл эрмэлзэл, зорилготой талаар асуухад энэ талаар бараг ойлголтгүй шахуу, юу яриад байгааг минь ойлгохгүй байх шиг байсан.
Зарим нэг жоохон хүүхдүүдэд нь эцгийн хайр, эхийн халамж дутаж байгаа нь үнэхээр ажиглагдсан. Өвөр дээр суугаад эрхлэж, тэврүүлэх гээд л. Тэр үед нь дотроос нэг зүйл огшоод ирдэг юм билээ. Эдгээр юугаа ч мэдэхгүй нялх хүүхдүүдийн буруу гэж хэзээ ч байхгүй. Яагаад гэвэл тэд энэ балчирхан насандаа эцэг эхийн хайр халамжийг эдэлж, бусад хүүхдийн адил тоглож наадах эрхтэй шүү дээ. Харин тэгтэл тийм биш эсрэгээ байгаа нь харамсалтай. Ийм байдлыг бий болгосон хүчин зүйл нь хүн чанар, хайр энэрэлээ алдсан хариуцлагагүй эцэг эхчүүдийн буруу маш их байгаа.
18 насанд хүрээд тэд асрамжийн газраа орхин бие даан амьдардаг гэсэн. 18 нас хүрч бие даан амьдрах насанд хүрсэн ч гэсэн тэд юугаа ч мэдэхгүй, амьдрал гэж ямар гайхамшигтай зүйл гэдгийг мэдэрч чадаагүй байгаа ш дээ. За зарим нэг овсгоотой нэг нь хоолоо олоод идэх л байх. Бусад тэгэж чадахгүй нь яах вэ? тэд яаж өөрийнхөө төлөө амьдрах юм. Төрөл садан, ах дүү хамаатан садан гэж тэдэнд байхгүй. Тэдний төлөө хэн ч санаа зовохгүй, зөнгөөрөө амьдар гэсэн хатуу хорвоо ч юм шиг. Энэ аймшигтай зүйлээс болж тэд гэмт хэргийн ертөнц рүү орвол яана.
Орлоо гээд тэдний хойноос хэн ч хүүе хаая гээд гүйхгүй болохоор насан туршдаа хувь заяандаа харамсаж суух уу?
Тэгвэл тэр харанхуй замыг сонгуулахгүйн тулд би юу хийж чадах вэ? гэдэг асуулт өөрийн эрхгүй төрөөд байгаа юм.
Тэгээд олигтой санаа орж ирэхгүй байнаа. Тиймээс эрхэм хүндэт блог уншиж буй та бүхэн өөрийн үнэтэй саналаа сэтгэгдэл, цахим хаягаар явуулна гэдэгт итгэж байна.
Бид ирээдүйн залуусын төлөө л хэлэлцэх ёстой гэж бодож байна.
Тэдэнд инээд баясал, баяр хөөр хэрэгтэй...
